Problem terroryzmu wreszcie na serio

2018-07-20

W ostatnich latach wszyscy byliśmy odbiorcami informacji o atakach terrorystycznych bądź nawet ich świadkami. Motywacje sprawców, sposoby ich działania były rozmaite, wszystkie jednak dość jednoznacznie potępione. Tym razem Parlament Europejski nie tylko podjął dosyć szybko temat, ale był także w stanie zmienić priorytety i uzyskać wymaganą większość dla rozmaitych nowych  inicjatyw.

Po zwiększeniu wydatków na bezpieczeństwo i wprowadzeniu efektywnej kontroli ruchu pasażerskiego Parlament Europejski zdecydował się także na utworzenie Specjalnej Komisji ds. Terroryzmu. Ta, w zaledwie dziewięć miesięcy, w wyniku  intensywnych prac, stworzyła raport, nad którym Izba będzie pracowała do jesieni. Co ważne, nie sposób rozpatrywać tego dokumentu w oderwaniu od innych, nowych przedsięwzięć Unii Europejskiej. Zaproponowano aż dwudziestodwukrotne zwiększenie nakładów na obronę i bezpieczeństwo w kolejnych Wieloletnich Ramach Finansowych na lata 2021-2027. Tworzone są struktury współpracy wojskowej (PESCO) oraz specjalny program wsparcia prac badawczych i rozwojowych w dziedzinie bezpieczeństwa, na który w latach 2019-2020 przeznaczono 590 milionów euro. Proponuje się także wzmocnienie Europolu i agencji Frontex, dbającej o granice zewnętrzne. Bezpieczeństwo stało się głównym priorytetem Unii Europejskiej. 

Raport Komisji Specjalnej to swoisty katalog blisko stu czterdziestu rekomendacji w przeróżnych dziedzinach. Jako jej członek mam w obowiązku zwrócić uwagę przynajmniej na najważniejsze z nich :

1. Stworzenie systemu obserwacji osób skazanych, które wykazują radykalizację swoich postaw w więzieniu. W kilku przypadkach osoby, które dokonały ataków terrorystycznych były skazane za małe przestępstwa, lecz zradykalizowały się podczas pobytu w więzieniu (par. 10).
2. Wezwanie państw członkowskich do wdrożenia istniejących dyrektyw w sprawie wymiany informacji niejawnych i tajnych, jak również niezwłocznego powiadamiania innych państw o zagrożeniu terrorystycznym (par. 31).3.
3. Podkreślenie potrzeby szybkiego wyłapywania treści radykalnych i terrorystycznych w Internecie. Raport wzywa do stworzenia systemów niezwłocznego powiadamiania służb o tego rodzaju wymianie informacji (par. 26).4. 
4. Zalecenie, by stopniowo wycofać banknoty o nominale 500 euro (tzw „Bin Ladeny”), bowiem zbyt często stają się one przedmiotem fałszerstw, nielegalnego transferu i płatności w operacjach terrorystycznych. W związku z tym  coraz rzadziej respektowane jako środek płatniczy w wielu miejscach Europy.
5. Zachęcenie do wydłużenia możliwości przetrzymywania danych osobowych tych osób, które w pewnym okresie czasu podejrzewano o działalność terrorystyczną (par. 37).
6. Podkreślenie potrzeby stworzenia jednego unijnego rejestru karnego zarówno dla obywateli UE, jak i państw trzecich, by dostęp do historii karnej osoby podejrzewanej był szybszy i skuteczniejszy (par. 43).
7. Zaleca się także państwom członkowskim inwestowanie w najnowocześniejszy sprzęt teleinformatyczny na wszystkich przejściach granicznych, aby umożliwić właściwe kontrole przy użyciu wszystkich odpowiednich baz danych (par. 73).
8. Autorzy podkreślają, że należy opracować wraz z państwami członkowskimi i partnerami międzynarodowymi sposoby lepszego monitorowania przepływów finansowych i identyfikacji użytkowników portfeli elektronicznych i kart pre-paid, platform finansowania społecznościowego oraz systemów płatności online i mobilnych, bowiem dość często dają one możliwości anonimowego dostępu do źródeł finansowania (par. 97).
9. Wezwanie do twardego potraktowania radykalnych imamów i kaznodziejów, szerzących nienawiść i skrajną interpretację Koranu z konsekwencją ich  przymusowej deportacji (par. 15).
10. Raport wzywa do zwiększenia przepływu informacji między agencjami wywiadowczymi państw członkowskich.  Autorzy chcą, by wypracowano model współdziałania tak, by zwiększyć pulę informacji o możliwych zagrożeniach.
11. Zamykanie meczetów i innych miejsc kultu, które są finansowane przez państwa trzecie i są zakwalifikowane jako ostoje radykalnego Islamu (par. 20).
12. Zaleca się także, by inwestować środki w zabezpieczanie cybernetyczne infrastruktury krytycznej ( tj. lotniska, elektrownie, agencje rządowe), by wzmocnić  jej odporność na zagrożenia.

Dokument  ukazuje złożoność problemu zagrożenia terrorystycznego.  W czasie prac Specjalnej Komisji ds. Terroryzmu w Parlamencie Europejskim, niejednokrotnie byliśmy zaskakiwani tym, jak niektóre legalne instrumenty, np. finansowe, mogą pomagać terrorystom w ich działaniach.

W ciągu najbliższych miesięcy, raport będzie jeszcze rozszerzany o sugestie członków komisji, ale już na tym etapie stanowi on  wyraźny sygnał instytucji unijnych, przede wszystkim samego PE, dla państw członkowskich i ich rządów, odnośnie konieczności zwiększenia bezpieczeństwa obywateli. W dylemacie - więcej praw obywateli czy więcej bezpieczeństwa – doszliśmy do niezbędnego kompromisu.

« powrót